Hyperpigmentatie: wat is het en welke behandelingen zijn er?

Met pigment is niets mis. Sterker nog: het geeft je huid en haren kleur en beschermt je bovendien tegen de schadelijke invloeden van de zon. Maar hyperpigmentatie is een ander verhaal. Deze zogenaamde ophoping van huidpigment is cosmetisch niet altijd even fraai. Het veroorzaakt donkere vlekken en een ongelijkmatige huid. In dit artikel vertellen we je alles over de verschillende vormen van hyperpigmentatie, de oorzaken en de behandelingen om dit vervelende huidprobleem te verhelpen.

Wat is hyperpigmentatie?

Of je nu blank, getint of donker bent: iedere huid bevat pigment. Deze kleurstof – ook wel melanine genoemd – zorgt ervoor dat je huid, haren en ogen kleur hebben. Daarnaast heeft pigment een beschermende functie. Het zorgt er namelijk voor dat je huid is beschermd tegen UV-straling.

Met de aanwezigheid van pigment is dus niets mis. Een ander verhaal wordt het wanneer er sprake is van hyperpigmentatie: een ophoping van huidpigment. Door deze ophoping ontstaan donkere plekken in de huid. Hyperpigmentatie is op zich niet schadelijk, maar ontsierend is het wél. Vlekken die donkerder zijn dan je eigen huidskleur vallen nu eenmaal op – helaas niet op een positieve manier.

Hyperpigmentatie: welke vormen en gradaties zijn er?

Hyperpigmentatie komt voor in allerlei gradaties: van kleine bruine vlekjes tot grotere, bijna zwarte oppervlakten. Wat alle vormen en gradaties gemeen hebben, is dat de hoeveelheid pigment in de huid is toegenomen. De huid maakt dus (te) veel melanine aan.

• Pigmentvlekken
  Deze bruine of zwarte ongelijkmatige vlekken komen vaak voor in het gezicht, de handen en armen en zijn groter dan moedervlekken. Een andere benaming voor de meest voorkomende vorm van pigmentvlekken zijn ouderdomsvlekken, omdat ze meestal in één adem worden genoemd met huidveroudering. In tegenstelling tot sproeten verdwijnen pigmentvlekken niet.
• Zwangerschapsmasker
  Wie zwanger is en in de zon gaat zitten, loopt het risico op een zwangerschapsmasker, ook wel melasma genoemd. Deze donkere vlekken in het gezicht ontstaan onder invloed van (zwangerschaps)hormonen.
• Postinflammatoire hyperpigmentatie
  Dit zijn donkere verkleuringen van de huid naar aanleiding van een eerdere ontsteking of beschadiging van de huid. Komt vaak voor bij mensen met een donkere huidskleur.

Wat zijn de oorzaken van hyperpigmentatie?

De oorzaken van hyperpigmentatie kunnen we vinden in verschillende factoren. De meest voorkomende is blootstelling aan zonlicht. Ook kan hyperpigmentatie worden gelinkt aan onder andere:

• genetische factoren;
• leeftijd;
• hormonale invloeden;
• huidletsel of huidziekten.

Hyperpigmentatie door (overmatige) blootstelling aan zonlicht

De zon stimuleert de aanmaak van melanine. Kijk maar naar mensen die in de zomer sproeten krijgen. De veroorzaker van die sproetjes? De zon. Op zich hoeft de zon niet tot problemen te leiden, mits je je goed beschermt tegen de schadelijke UV-stralen én er niet te lang in ligt.

Wie te veel en te lang aan de zon wordt blootgesteld, heeft kans op hyperpigmentatie. Deze hyperpigmentatie vindt niet direct plaats, maar doet vaak pas na jaren haar intrede. Daarom gaan hyperpigmentatie en huidveroudering vaak samen. Zodra de hyperpigmentatie eenmaal is ontstaan, kan de blootstelling aan zonlicht de pigmentvlekken verergeren. De vlekken worden donkerder en soms ook groter.

Hyperpigmentatie als gevolg van hormonale veranderingen

Door een teveel aan hormonen in het lijf kan hyperpigmentatie ontstaan. Dit kan wanneer je de pil slikt, maar ook als je zwanger bent. Het zogenaamd zwangerschapsmasker komt voor wanneer je tijdens de zwangerschap veel in de zon zit of onder de zonnebank gaat. De combinatie van hormonen en zonlicht zorgen voor een verhoogde activiteit van de pigmentcellen en daardoor een hogere pigmentproductie.

Je kunt de huid beschermen tegen een zwangerschapsmasker door de zon zoveel mogelijk te mijden of door de huid in te smeren met een hoge zonbeschermingsfactor. Een zwangerschapsmasker verdwijnt vaak binnen enkele maanden na de bevalling.

Hyperpigmentatie na huidletsel of huidziekte

Heb je een wond of ontsteking die aan het helen is of al geheeld is? Ook dan is er kans dat je achterblijft met vlakke, verkleurde plekken op de huid. Ook dit wordt als hyperpigmentatie gezien. Ten tijde van de wond of ontsteking verliest de huid pigment. Wanneer het pigment vervolgens opnieuw wordt aangemaakt, gebeurt dit ongelijkmatig, met als gevolg hyperpigmentatie.

Is hyperpigmentatie te behandelen?

Het goede nieuws is: ja. Donkere pigmentvlekken zijn goed aan te pakken met bijvoorbeeld lasertherapie, een chemische peeling of IPL. Het wordt afgeraden een zwangerschapsmasker te behandelen, omdat deze vorm van hyperpigmentatie in de meeste gevallen weer verdwijnt.

Lasertherapie tegen hyperpigmentatie

Bij een laserbehandeling tegen pigmentvlekken wordt het pigment in de huidcellen kapot ‘geschoten’ met een laserflits. De huidcellen rondom de pigmentvlekken blijven onbeschadigd. Lasertherapie is niet geheel pijnloos: de laser voelt aan als korte speldenprikjes. Tijdens de lasertherapie kan de huid wat rood worden en opzwellen, maar dit verdwijnt snel weer.

Na de behandeling zullen de pigmentvlekken eerst wat donkerder kleuren, maar daarna al snel lichter worden. In de meeste gevallen is een herhaaldelijke behandeling nodig om hyperpigmentatie volledig aan te pakken.

Klinieken en kosten
Hieronder tref je een overzicht van ZKN-gecertificeerde klinieken in Nederland die een laserbehandeling tegen pigmentvlekken aanbieden en de kosten van deze behandeling. Klik op de naam van de kliniek voor meer informatie of het maken van een afspraak.

Pigmentvlekken verwijderen - Laserbehandeling

Kliniek		Keurmerk	Waardering	Vanaf prijs
dermaTeam Middelburg, Bergen op Zoom			8,6	€ 75,00
NCPC Alphen aan den Rijn			9,2	€ 50,00
Kliniek Veldhoven Veldhoven			9,4	€ 100,00
Velthuis kliniek Enschede, Hilversum, Rotterdam, Velp, Eindhoven, Amsterdam			8,6	€ 75,00
Bergman Clinics Bilthoven, Amsterdam, Heerenveen, Den Haag, Zwolle, Groningen, Utrecht, Rijswijk, Velp, 's Hertogenbosch, Ede, Barneveld, Veenendaal			7,2	€ 80,00
Huidcentrum Limburg Maastricht, Heerlen			7	€ 50,00

Chemische peeling tegen hyperpigmentatie

Met een chemische peeling worden de bovenste huidcellen van de opperhuid verwijderd. Peelings worden ingezet bij verschillende huidproblemen, waarvan hyperpigmentatie er één is. Een chemische peeling pakt pigmentvlekken aan omdat de pigmentkorrels die in huidcellen zitten, worden verwijderd. Een bijkomend voordeel: een chemische peeling pakt ook rimpels en oneffenheden aan.

IPL tegen hyperpigmentatie

IPL (Intense Pulsed Light) lijkt op lasertherapie, maar maakt in tegenstelling tot een laser gebruik van lichtpulsen op meerdere golflengtes. Er kan minder gericht op de pigmentvlekken worden ‘geschoten’ en daarom is IPL vooral geschikt als behandeling tegen hyperpigmentatie die is veroorzaakt door blootstelling aan zonlicht. De werkwijze is hetzelfde als bij lasertherapie.

Pigmentvlekken verwijderen - IPL behandeling Gezicht

Kliniek		Keurmerk	Waardering	Vanaf prijs
Velthuis kliniek Enschede, Hilversum, Rotterdam, Velp, Eindhoven, Amsterdam			8,6	€ 225,00
U Clinic Amsterdam			8,2	€ 70,00

Pigmentvlekken verwijderen - IPL behandeling Decolleté

Kliniek		Keurmerk	Waardering	Vanaf prijs
Velthuis kliniek Enschede, Hilversum, Rotterdam, Velp, Eindhoven, Amsterdam			8,6	€ 225,00

Tot Slot

Hoewel hyperpigmentatie niet zo fraai is, is dit huidprobleem onschuldig en bovendien goed en laagdrempelig te behandelen. Kies voor de methode die het beste bij je past. En om verdere pigmentatie te voorkomen: vergeet je vooral niet in te smeren met een hoge beschermingsfactor.

Heb jij last van hyperpigmentatie? Twijfel je er iets aan te doen? Laat het ons weten, we zijn benieuwd!