Overbeharing: feiten en behandelingen voor vrouwen en mannen
In onze Westerse cultuur waarin iedereen glad moet zijn is last hebben van overbeharing een heuse vloek. Vooral voor vrouwen ligt de druk hoog om “Venus-glad” te zijn. Maar dat wil niet zeggen dat mannen de druk niet voelen om zichzelf haarvrij te maken. Ook zij zien dagelijks vrijwel haarloze hedendaagse mannelijke modellen in reclames en films voorbij komen. In dit artikel lees je feiten over overbeharing en focussen we op de verschillende soorten behandelingen.
Wanneer is er sprake van overbeharing?
Je kunt spreken van overbeharing als er veel dikke haren groeien op plekken waar er normaal geen haren groeien of alleen hele dunne. Niet ieder mens heeft hetzelfde (zichtbare) beharingspatroon. Of er sprake is van overbeharing is dan ook een sterk cultureel gebonden oordeel. In de meeste gevallen ligt er geen medische oorzaak aan de overbeharing ten grondslag.
Overbeharing bij vrouwen versus overbeharing bij mannen
Vrouwen en mannen hebben in principe evenveel haar op hun huid. Alleen wordt bij mannen vanaf de puberteit het haar dikker, langer en donkerder. Dit komt doordat ze bij de puberteit meer mannelijke hormonen gaan aanmaken. Vrouwen hebben veel minder mannelijke hormonen en daardoor zijn ze dus minder ‘harig’ dan mannen.
Hoeveel mensen hebben last van overbeharing?
In Europa en Noord-Amerika heeft ongeveer 10% van de bevolking last van overbeharing. Rond de Middellandse Zee en in Azië hebben meer mensen last van overbeharing. Dit kan betekenen dat deze volkeren hogere testosteronwaardes in hun lijf hebben, maar het heeft ook te maken met het klimaat.
Waarom heeft men in mediterrane landen meer lichaamshaar?
De belangrijkste reden dat bijvoorbeeld Italianen, Spanjaarden en Arabieren meer behaard zijn, is evolutionair. Namelijk: om de huid te beschermen tegen ‘extreme’ temperaturen en tegen zonlicht. Omdat er in dit soort landen een groot verschil is tussen de temperaturen in de winter en in de zomer, moet de huid beschermd worden.
Veel lichaamshaar hebben kun je vergelijken met dubbel glas. In de winter zorgt dubbel glas voor meer warmte in je huis dan enkel glas en in de zomer houdt het het juist koel. De lucht tussen de haren zorgt dus voor isolatie.
Daarnaast is er een andere reden voor beharing: de huid beschermen tegen de zon. Het is je misschien opgevallen dat mensen die in zonnige landen wonen vaak dik en donker haar hebben. Als je bedenkt dat de kleur zwart hitte aantrekt en de kleur wit hitte juist afstoot, lijkt dit zeer onlogisch. Maar waarom is het dan toch zo? Dat heeft te maken met het feit dat het pigment in onze huid en haar uit melanine bestaat. Melanine heeft eigenschappen die beschermen tegen uv-straling. Dus hoe meer melanine je hebt, dus hoe donkerder je haar en huid, hoe beter je bent beschermd tegen zonlicht.
Wat is er te doen tegen overbeharing en welke behandelingen kunnen uitkomst bieden?
Er zijn verschillende manier om van je overtollige haar af te komen. Hieronder alle mogelijke haarverwijderingsmethodes op een rijtje:

- Scheren
Scheren is de meest gebruikte methode om haar te verwijderen. Scheren is een manier waarmee je snel en makkelijk van je haar af komt. Echter is het helaas maar een tijdelijke oplossing. De haartjes komen snel terug als stoppels. En bij veel mensen zorgt scheren voor een geïrriteerde huid, wat een nadeel kan zijn. - Epileren met een pincet of epilady
Epileren is ook een tijdelijke oplossing, maar zorgt er wel voor dat de haren langer wegblijven dan bij scheren. Ongeveer na drie weken komt het haar pas weer terug. Epileren is vrij makkelijk, je trekt met een pincet de haren er om de beurt uit. Wel is het belangrijk dit te doen met nadat je je huid hebt gereinigd en met een schoon pincet.
Wil je grotere delen van je lichaam epileren? Dan kun je beter een epilady aanschaffen. Dit is een apparaatje waarmee er meerdere haartjes tegelijk kunnen worden geëpileerd. Dit is bijvoorbeeld handig voor je benen of bikinilijn. Het nadeel is dat epileren (in het begin) erg pijn doet. Maar hoe vaker je het doet, hoe minder storend de pijn wordt omdat je huid er aan went. - Harsen
Harsen werkt in principe hetzelfde als epileren, alleen dan kun je veel haren tegelijk eruit trekken in plaats van één per keer. Je plaatst een harsstrip op een bepaald gebied en trekt deze met een snelle beweging weer van je huid af. Het voordeel is net als bij epileren dat de haren langer weg blijven, ongeveer 3 weken. Het nadeel is dat het niet pijnloos is. Ook hierbij kan de huid irritaties vertonen, daarom is het belangrijk van te voren te scrubben en daarna de huid in te smeren met een verzorgende olie of lotion. - Depilatoria
Depilatoria zijn chemische ontharingsmiddelen die de haren verwijderen door het op te lossen. Deze worden verkocht als schuim, crème of lotion. Het voordeel van deze methode is dat het geen pijn doet. Ook levert het over het algemeen geen irritatie op, tenzij je een gevoelige huid hebt of het product verkeerd gebruikt. Dit soort producten mogen namelijk niet op een ontstoken huid komen. Een nadeel is dat de haren niet lang wegblijven, aangezien alleen de haren boven het huidoppervlak verwijderd worden. Net als bij scheren krijg je dus snel weer stoppels. - Elektrolyse
Om je haar permanent te verwijderen kun je een elektrolysehandeling ondergaan. Met elektrolyse wordt met een dunne naald een haarzakje aangestipt, waarna door de naald een stroomstoot wordt afgegeven die de haarwortel vernietigt. Deze behandeling moet een paar keer herhaald worden voor een optimaal resultaat. Het is een pijnlijke en kostbare behandeling maar je bent dan wel grotendeels voorgoed van de haren af. - Laser/IPL
Haren permanent verwijderen kan ook door middel van Laser ontharen of IPL-behandelingen. Zowel Laser als IPL ontharen wordt gedaan door middel van selectieve foto-thermolyse. Dit houdt in dat haarzakjes worden kapotgemaakt met lichtenergie, zodat er geen haren meer uit kunnen groeien. Het verschil tussen de twee methodes is dat er bij laser met één golflengte (één kleur) wordt gewerkt. Bij IPL worden verschillende golflengtes gebruikt (meerdere kleuren). Het haarzakje wordt dus in beiden gevallen beschadigd, alleen met de laser gebeurt dit met een dunne sterke straal in plaats van in golven. Laseren is daardoor effectiever. Ook deze behandelingen doen pijn en kosten veel geld, maar je krijgt er veel voor terug.
Het is heel rot om last te hebben van overbeharing, maar zoals je ziet zijn er gelukkig talloze oplossingen voor. Kijk naar wat voor haarverwijderingsmethode voor jou het beste werkt en kijk daarbij vooral naar hoe je huid erop reageert. Het is namelijk vervelend om haartjes te hebben, maar minstens net zo vervelend om een beschadigde huid te hebben. Ook daarom adviseer ik om altijd naar een goede kliniek te gaan voor één van de permanente ontharingsmethodes. Zo verklein je de kans op bijvoorbeeld huidverbranding en littekenvorming.
Zie ook: ontharen voor mannen.