Zijn siliconen-implantaten veilig? En hoe goed zijn de alternatieven voor ‘siliconen’, zoals hydrogel-implantaten?

Implantaten gemaakt van siliconen worden al ruim vijftig jaar gebruikt. Bijvoorbeeld om borsten te vergroten of een borstreconstructie mee uit te voeren. Er is momenteel volop discussie over de veiligheid van siliconen-implantaten. In deze blogpost vind je een beknopt overzicht van nieuws over en onderzoeken naar de veiligheid van siliconen-implantaten. Ook lees je welke klachten en problemen geassocieerd worden met siliconen-implantaten.

In dit artikel vind je daarnaast een overzicht van alternatieven voor een borstvergroting met siliconen-implantaten.

Geen zin of tijd om het hele artikel te lezen? Onderaan deze pagina vind je een samenvatting.

Gebruik van siliconen binnen de cosmetische geneeskunde

Siliconen zijn synthetische stoffen (polymeren) die een rubberachtige structuur hebben. Ze zijn goed bestand tegen de inwerking van licht en zuurstof en zijn bovendien niet tot nauwelijks giftig voor mensen. Door deze kenmerken zijn siliconen geschikt voor zeer uiteenlopende toepassingen. Van siliconenkit en keukengerei tot smeermiddelen. Maar ze worden ook gebruikt voor diverse medische toepassingen, zoals borstimplantaten en omhulsels van injectienaalden.

Borstimplantaten gemaakt van siliconen worden al ruim 50 jaar gebruikt in de cosmetische geneeskunde. In deze 50 jaar is er veel verbeterd aan de implantaten. Zo is de kans dat een siliconen-implantaat anno nu scheurt, vele malen kleiner dan 50 jaar geleden. Ook de gebruikte materialen zijn verbeterd, waardoor de ‘look and feel’ een stuk natuurlijker is geworden. Toch zijn er nog steeds af en toe problemen met siliconen-borstimplantaten.

Problemen met siliconen: ophef rond PIP-implantaten

In 2010 bleek dat op grote schaal borstimplantaten verkocht zijn door de Franse fabrikant PIP, die bestaan uit een siliconengel die niet goedgekeurd is voor medisch gebruik.

Uit onderzoek blijkt dat de implantaten een 2x zo grote kans hebben om te scheuren en dat ze sneller ‘zweten’ dan andere siliconen-implantaten. Dit ‘zweten’ houdt in dat de implantaten siliconendeeltjes loslaten (dit gebeurt ook wanneer implantaten niet gescheurd zijn), die vervolgens in het lichaam belanden.

Alle implantaten kunnen scheuren en 'zweten'. Ook bij siliconen-implantaten die wel veilig zijn voor gebruik komen er dus siliconendeeltjes in het lichaam terecht. De afgelopen jaren hebben diverse vrouwen zich gemeld met klachten die gelinkt worden aan het circuleren van siliconendeeltjes in het lichaam. De meest gehoorde klachten zijn:

• Ontstekingsreacties in de weefsels rond de borst, maar ook elders in het lichaam
• Vergrote lymfeklieren
• Reumatische klachten
• Vermoeidheid

Veiligheid van siliconen-implantaten - onderzoek & nieuws door de jaren heen

Omdat er vrouwen zijn die klachten ervaren en deze linken aan hun implantaten, is er al jaren discussie over de veiligheid van siliconen-implantaten. In onderstaand overzicht zie je op chronologische volgorde de belangrijkste gebeurtenissen en onderzoeken met betrekking tot de veiligheid van siliconen-borstimplantaten:

• 1962: Eerste borstvergroting met een siliconen-implantaat
  In de Verenigde Staten wordt voor het eerst een siliconen-implantaat gebruikt om borsten te vergroten.
  
  
• Jaren 70 & 80: borstvergrotingen met siliconen-implantaten worden ‘mainstream’
  Borstvergrotingen worden steeds meer uitgevoerd. Na aanvankelijk vooral populair te zijn in de Verenigde Staten wordt de ingreep ook in Nederland in de jaren 80 steeds populairder. Doordat de ingreep vaker wordt uitgevoerd, neemt ook het aantal vrouwen dat klachten ervaart toe.
  
  
• 1992: Verbod op siliconen-implantaten in VS wegens onduidelijkheid gezondheidsrisico’s
  Door gebrek aan bewijs dat siliconen-implantaten op de lange termijn niet schadelijk zijn voor de gezondheid wordt een verbod ingesteld op siliconen-implantaten in de Verenigde Staten. Siliconen-implantaten mogen alleen nog worden gebruikt wanneer eerder geplaatste siliconen-implantaten vervangen moeten worden of bij borstreconstructies na borstkanker. In de Verenigde Staten worden vanaf dit moment met name implantaten geplaatst met een zoutwateroplossing, de zogenoemde Saline-implantaten. In Nederland wordt een onderzoek ingesteld naar aanleiding van het Amerikaanse besluit op het verbod.
  
  
• 1999: Gezondheidsraad: geen risico voor gezondheid, geen reden voor verbod in Nederland
  Op grond van publicaties over epidemiologisch onderzoek concludeert de Gezondheidsraad dat het bestaan van een verband tussen borstimplantaten en auto-immuunziekten onaannemelijk is. De commissie heeft bovendien geen aanwijzingen gevonden voor een verhoogde kans op kanker bij vrouwen met borstimplantaten en evenmin voor een verlate detectie van borstkanker.
  
  
• 2002: RIVM: geen relatie tussen verhoogde antilichamen-waardes en gezondheidsklachten
  Conclusie van het onderzoek van de RIVM: de waarden voor specifieke antilichamen zijn verhoogd bij vrouwen met siliconen-borstimplantaten, maar er is geen relatie tussen de zogenoemde APA-waarde en het aanwezig zijn van gezondheidsklachten.
  
  
• 2004: KWF: geen verband tussen implantaten en borstkanker
  Uit literatuuronderzoek is gebleken dat het risico op borstkanker niet wordt vergroot door inwendige protheses, aldus KWF.
  
  
• 2006: Siliconen-implantaten mogen weer gebruikt worden voor borstvergrotingen in de VS
  Voor het eerst sinds 1992 kunnen vrouwen in de Verenigde Staten die een borstvergroting willen, weer kiezen voor siliconen-implantaten.
  
  
• 2010: PIP-implantaten schandaal
  De Franse fabrikant PIP heeft implantaten verkocht met industriële siliconengel. Er is een verhoogd gezondheidsrisico voor vrouwen waarbij deze implantaten zijn geplaatst. In Nederland gaat het naar schatting om ongeveer 1600 vrouwen.
  
  
• 2011: FDA: licht verhoogde kans op kanker bij siliconen-implantaten
  In de Verenigde Staten bevestigt de FDA een verband tussen siliconen-implantaten en een licht verhoogde kans op het ontstaan van kanker (anaplastic large cell lymphoma (ALCL), een zeer zeldzame vorm van kanker).
  
  
• 2012: Inspectie voor de Gezondheidszorg adviseert om PIP-implantaten te laten verwijderen
  Het verwijderen van de implantaten wordt vergoed door de basisverzekering.
  
  
• December 2013: VUmc: Siliconen-borstprotheses kunnen klachten veroorzaken
  Het VUmc stelt na onderzoek dat vrouwen met siliconen-implantaten klachten kunnen ondervinden, zoals extreme vermoeidheid & gewrichtspijn. Vooral vrouwen met allergieën zouden last krijgen van de klachten. Volgens het VUmc heeft het verwijderen van de siliconen-implantaten in 69 procent van de gevallen tot verbetering van de klachten geleid.
  
  
• December 2014: het Duitse keuringsbedrijf TÜV Rheinland wordt aangeklaagd
  Ongeveer 9000 vrouwen uit verschillende landen dienen een gezamenlijke schadeclaim in tegen het Duitse keuringsbedrijf TÜV Rheinland. Dit bedrijf keurde onterecht de PIP-borstimplantaten goed voor de Europese markt.
  
  
• April 2015: Het borstimplantatenregister gaat van start
  Alle borstimplantaten worden vanaf nu geregistreerd in een landelijk register. Zo kunnen in geval van problemen vrouwen met een bepaald type implantaten gemakkelijk worden opgespoord.
  
  
• April 2015: NVPC geeft chirurgische bijsluiter uit voor vrouwen die een operatie met siliconen-prothese overwegen.
  De bijsluiter van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) geeft een overzicht van mogelijke risico's en complicaties die kunnen optreden bij het plaatsen van siliconen-borstimplantaten. Bekijk de bijsluiter hier.
  
  
• Juli 2015: Schadeclaims vanwege PIP-implantaten
  Nederlandse vrouwen bij wie PIP-implantaten zijn geplaatst stellen vier ziekenhuizen en twee privéklinieken aansprakelijk voor de gevaarlijke borstimplantaten die bij hen zijn geplaatst. Deze implantaten zijn in Nederland bij meer dan 1400 vrouwen ingebracht.
  
  
• September 2015: Silimed implantaten direct van de Europese markt wegens glasvezel deeltjes
  Borstimplantaten van de Braziliaanse fabrikant Silimed mogen per direct niet meer gebruikt worden in Europa. Bij een fabriekscontrole bleek dat er onder meer glasvezeldeeltjes op de borstimplantaten zaten die daar niet thuis horen. In Nederland is Silimed geen grote speler en er zijn maar weinig vrouwen bij wie deze implantaten zijn geplaatst.
  
  
• Oktober 2015: 24 patiënten met een Silimed borstimplantaat zijn geïnformeerd dat de implantaten mogelijk niet goed zijn
  Bij 24 patiënten van de Zeeuwse ziekenhuizen van Zeelandcare, ADRZ en Zorgsaam zijn mogelijk vervuilde implantaten van het merk Silimed geplaatst. Alle patiënten zijn geïnformeerd en er wordt nu onderzocht of er voor deze patiënten sprake van een gezondheidsrisico is.
  
  
• Januari 2016: De rechtbank in Amsterdam bepaalt dat zorgverzekeraars de hersteloperaties voor patiënten met PIP-borstimplantaten zelf moeten betalen.
  Zorgverzekeraars kunnen deze kosten niet afschuiven op de zorginstellingen die deze behandelingen hebben uitgevoerd. Omdat de implantaten door TÜV Rheinland goedgekeurd waren, mochten ziekenhuizen er van uitgaan dat de kwaliteit goed was. De verzekeraars probeerden de voorgeschoten herstelkosten bij 27 ziekenhuizen neer te leggen omdat de Franse producent na het bekend worden van het schandaal failliet is gegaan.
  
  
• Juni 2016: Administratieve fouten bij borstimplantaten
  Het RIVM concludeert na een onderzoek dat fabrikanten van borstimplantaten steken laten vallen. Volgens het onderzoeksinstituut zijn 'technische dossiers' onder de maat. De implantaten zelf zijn ook onderzocht. Deze voldoen wel aan de veiligheidseisen.
  
  
• September 2016: De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) gaat onderzoek doen naar klachten die ontstaan door siliconen-implantaten
  In 2016 verschijnen twee wetenschappelijke onderzoeken die een verband lijken te laten zien tussen siliconen-protheses en lichamelijke klachten. De IGZ vindt dit reden genoeg om verder onderzoek te doen. Als er een concreet resultaat uit het onderzoek komt - als bijvoorbeeld blijkt dat een bepaalde groep vrouwen beter geen borstimplantaat kan krijgen - gaat de Inspectie in gesprek met artsen en fabrikanten.
  

  Nieuwsuur @Nieuwsuur

  Getweet op 16-09-2016

  Plastisch chirurgen erkennen dat klachten kunnen ontstaan, maar dat #siliconen prothesen in principe veilig zijn. https://t.co/9zGf5AxMAE

  
  
  
• September 2016: Borstkankervereniging eist betere voorlichting over risico's siliconen
  
  

  Nieuwsuur @Nieuwsuur

  Getweet op 25-09-2016

  Borstkankerpatiënten worden onvoldoende geïnformeerd over risico's van siliconen omdat de bijsluiter alleen gericht is op borstvergrotingen. https://t.co/epG0R1hqEy

  
  
  
• Oktober 2016: IGZ: eerder aangetoonde glasvezeldeeltjes op silimed implantaten vormen geen risico
  De eerder op siliconen-implantaten van fabrikant Silimed gevonden glasvezeldeeltjes vormen slechts een minimaal risico voor de gezondheid van vrouwen, aldus de IGZ. Dit blijkt uit een onafhankelijk onderzoek dat in opdracht van de Europese toezichthouders is uitgevoerd. Er is volgens de Inspectie geen reden om implantaten te laten verwijderen. Het risico van verwijderen is groter dan het geschatte gezondheidsrisico van de deeltjes. In Nederland zijn de Silimed-implantaten slechts bij een zeer beperkt aantal vrouwen geplaatst. Lees de hele verklaring van de Inspectie.
  
  
• 8 November 2016: Zorg.nu weidt een uitzending aan veiligheid borstimplantaten
  Zorg.nu onderzoekt in zijn uitzending siliconen-borstimplantaten. Er wordt onder andere ingegaan op het hierboven genoemde onderzoek van het RIVM over fouten in de technische dossiers van borstimplantaten. Daarnaast vertellen dokter Henry Dijkman en plastisch chirurg Rita Kappel in het programma hoe ze het lichaam van een patiënte onderzocht hebben, die haar lichaam ter beschikking heeft gesteld aan de wetenschap. Deze vrouw had last van haar borstimplantaten maar het kon niet bewezen worden dat haar klachten veroorzaakt werden door haar siliconen. In het onderzoek werd vastgesteld dat de siliconen zich door het hele lichaam verspreid hebben, en onder andere in het ruggenmerg en de hersenen te zien waren.

  @

  Getweet op 01-01-1970

  
  
  
• 10 november 2016: Vereniging voor Plastisch Chirurgie reageert op ophef over siliconen-protheses
  "In het televisieprogramma Zorg.nu (8 november 2016) is uitgebreid aandacht besteed aan de mogelijke risico’s en bijwerkingen van siliconen borstimplantaten. [...] De NVPC vindt de negatieve aandacht erg vervelend voor de Nederlandse vrouw met prothesen. Studies hebben geen significant verband aangetoond tussen prothesen en klachten. Dat wil niet zeggen dat de klachten niet voor kunnen komen. Als u klachten genoemd in de uitzending herkent, bent u welkom op het spreekuur van de plastisch chirurg." Lees de hele verklaring
  
  
• Februari 2017: het RIVM start een verkennend onderzoek naar klachten bij siliconen-protheses
  De IGZ en het RIVM roepen vrouwen met een siliconen borstimplantaat en klachten op om deel te nemen aan een onderzoek. Het doel van dit onderzoek is om de verschillende soorten klachten die vrouwen met siliconen borstimplantaten ervaren in beeld te brengen. Het onderzoek kan anoniem worden ingevuld, hetgeen maximaal drie kwartier zou moeten kosten. Invullen van de vragenlijst kan tot en met 21 maart 2017. Bekijk de vragenlijst hier.
  
  
• 8 Maart 2017: al ruim 500 vrouwen hebben zich gemeld voor onderzoek naar klachten bij siliconen-protheses
  Vrouwen hebben tot en met 21 maart de tijd om de online vragenlijst in te vullen, aldus het RIVM. Zowel vrouwen die om cosmetische redenen borstimplantaten hebben laten plaatsen als vrouwen die vanwege een borstreconstructie een borstprothese hebben, kunnen deelnemen. Bekijk de vragenlijst hier.
  
  
• Oktober 2017: Onderzoek RIVM levert 700 klachten op over borstimplantaten
  Het verkennend onderzoek van de RIVM naar borstimplantaten levert 700 klachten op. Deze klachten variëren van pijn en kapselvorming tot spierklachten, chronische vermoeidheid, en gewrichtsklachten. Van de naar schatting 200.000 vrouwen die in Nederland een implantaat hebben, reageerden 1000 vrouwen. Bij iets minder dan de helft van de vrouwen met algemene klachten verbeterde de situatie nadat de implantaten waren verwijderd. Het RIVM gelast verder onderzoek om er achter te komen bij welke vrouwen de klachten optreden en waarom.
  
  
• Januari 2018: Onderzoek van het VUmc toont aan dat vrouwen met siliconen-borstimplantaten meer kans op lymfeklierkanker hebben
  Vrouwen met siliconen-borstimplantaten lopen meer risico op een zeldzame vorm van lymfeklierkanker, ALCL. Daarvoor waarschuwt het VUmc, dat voor het onderzoek samenwerkte met het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, Maastricht UMC en het Medisch Spectrum Twente. Tussen 1990 en 2016 kregen 43 vrouwen de diagnose ALCL, van wie 32 een siliconen-borstimplantaat hadden. Als je siliconen-borstimplantaten hebt en last hebt van zwellingen, een knobbel of een opgezwollen borst, dan kun je het beste contact opnemen met de huisarts. De onderzoekers geven aan dat bij deze klachten het slechts in enkele gevallen zal gaan om ALCL.
  

  Nieuwsuur @Nieuwsuur

  Getweet op 04-01-2018

  Een zeldzame vorm van kanker als gevolg van een siliconen borstimplantaat. Het overkwam vorig jaar in Nederland 11 vrouwen. En hoewel dat aantal nog gering is betekent het wel een flinke stijging ten opzichte van de jaren daarvoor. Dat blijkt uit nieuw Nederlands onderzoek. https://t.co/oQmlSSBpfh

  
  
  
• Maart 2018: FDA meldt dat er wereldwijd meer gevallen van ALCL zijn
  De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) meldt dat er in het afgelopen jaar wereldwijd meer gevallen van BIA-ALCL geregistreerd zijn. Deze zeldzame vorm van kanker treed op bij vrouwen met borstimplantaten.
  
  
• Juli 2018: Het Zorginstituut adviseert om het verwijderen van borstimplantaten vaker te vergoeden
  Vrouwen die hun siliconen borstimplantaten willen laten verwijderen, zouden dat vaker vergoed moeten kunnen krijgen uit het basispakket, zo adviseert het Zorginstituut Nederland (ZIN). Momenteel geldt er alleen een vergoeding voor het verwijderen van implantaten als er sprake is van een medische noodzaak. Het ZIN adviseert nu om dit begrip te verruimen. Ook vrouwen die last krijgen van klachten als chronische vermoeidheid, spier- en gewrichtsklachten en concentratiestoornissen zouden voortaan in aanmerking moeten komen voor een vergoeding.
  

  Borstkankervereniging Nederland @borstkanker

  Getweet op 03-07-2018

  BVN en de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie zijn blij met het besluit van Zorginstituut Nederland dat het verwijderen van een borstimplantaat wordt vergoed uit de basisverzekering als er sprake is van een medische reden. Lees meer: https://t.co/kuS6KhASsC

• September 2018: Onderzoekers linken siliconenprotheses aan verhoogd risico op enkele zeldzame ziektes
  Vrouwen bij wie siliconen-borstimplantaten zijn geplaatst, lopen mogelijk een groter risico op een melanoom (vorm van huidkanker) en enkele auto-immuun en reumatische aandoeningen. Dit melden onderzoekers na een analyse van de medische data van 100.000 Amerikaanse vrouwen met borstprotheses. De Amerikaanse keuringsinstantie FDA, die verantwoordelijk is voor het goedkeuren van borstimplantaten in de VS, is kritisch over het onderzoek en de conclusies.
  Lees het hele nieuwsbericht.
  
  
• Oktober 2018: Israëlische onderzoekers melden dat vrouwen met siliconen-borstimplantaten een grotere kans hebben op het ontwikkelen van een auto-immuun ziekte
  Voor een onderzoek, gepubliceerd in The International Journal of Epidemiology, werden 25.000 vrouwen met een siliconen-borstimplantaat vergeleken met 100.000 vrouwen zonder siliconen-borstimplantaat. De vrouwen met siliconenprotheses lijken een grotere kans te hebben op het ontwikkelen van een auto-immuun of reumatische ziekte.
  
  
• November 2018: Franse overheid roept op om ruwe (getextureerde) borstimplantaten niet meer te gebruiken i.v.m. groter risico op kanker
  Het Franse Nationale Agentschap voor Medicijnen en Gezondheidsproducten (ANSM) onderzoekt sinds 2011 de lymfeklierkanker (BIA-ALCL) die gelinkt wordt aan siliconenimplantaten. Eind november 2018 melden zij dat er 53 gevallen van deze kanker zijn in Frankrijk. De ziekte treedt vooral op bij vrouwen met een ruw (getextureerd) implantaat. Begin februari 2019 wil de organisatie een uitspraak doen over de veiligheid van borstimplantaten met een ruw oppervlakte. Tot die tijd adviseert de organisatie enkel nog gladde borstprotheses te gebruiken. Nederland neemt dit advies (nog) niet over, net als diverse andere Europese lidstaten.
  
  
• November 2018: Internationale journalisten publiceren alarmerend onderzoek naar de veiligheid van medische implantaten (The Implant Files)
  Uit een groot internationaal onderzoek, uitgevoerd door meer dan 250 onderzoeksjournalisten uit 36 landen, blijkt dat gebrekkig overheidstoezicht op medische implantaten, waaronder borstimplantaten, mensenlevens in gevaar brengt. Daarover berichten Radar en Trouw. Volgens het onderzoek zien overheden te weinig toe op de werking en bijwerkingen van medische implantaten. Ook het melden van misstanden gaat mis, omdat er geen eenduidig Europees meldingenbeleid is. Vanaf 1 januari worden artsen in Nederland wettelijk verplicht implantaten in het nationale implantatenregister te registreren.
  Lees het hele nieuwsbericht
  

  Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd @IGJnl

  Getweet op 27-11-2018

  De recente berichtgeving over de veiligheid van implantaten kan vragen oproepen. De meeste implantaten zijn gelukkig veilig. Mocht er iets mis zijn met jouw implantaat, dan word je hierover door je behandelaar geïnformeerd.

• December 2018: Allergan haalt borstimplantaten met een ruw oppervlakte van de markt op verzoek van Franse toezichthouder
  Het Ierse farmaceutische bedrijf Allergan staakt de verkoop van borstprotheses met een ruw oppervlakte in Europa. Dat gebeurt op verzoek van de Franse toezichthouder op geneesmiddelen ANSM. Eerder dit jaar werd bekend dat vrouwen met een siliconenprothese met een ruw oppervlakte meer kans lopen op een zeldzame vorm van kanker, genaamd ALCL. In november 2018 publiceerde ANSM een advies om niet langer te kiezen voor implantaten met een ruw oppervlakte. Dit besluit wordt nu gevolgd door het niet verlengen van het CE-keurmerk voor dit type protheses van het merk Allergan.
  Lees het hele nieuwsbericht
  
  
• Februari 2019: De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) waarschuwt dat ook gladde borstimplantaten zorgen voor een verhoogde kans op ALCL, een zeldzame vorm van kanker
  Volgens de FDA hebben alle patiënten met borstimplantaten een verhoogd risico op het ontwikkelen van BIA-ALCL, een zeldzame vorm van lymfeklierkanker. Eerder bleek al dat borstimplantaten met een ruw oppervlakte zorgen voor een groter risico op deze zeldzame vorm van lymfeklierkanker. Nu blijkt dat er ook vrouwen zijn met gladde implantaten bij wie de ziekte is vastgesteld.
  

  Radar @avrotrosradar

  Getweet op 11-02-2019

  Let op: heb jij een borstimplantaat? Eerder was al bekend dat getextureerde exemplaren een groter risico geven op lymfeklierkanker. Nu blijkt dat er ook vrouwen zijn met 'gladde implantaten' bij wie de ziekte is ontwikkeld. Nu bij #Radar #ImplantFiles https://t.co/EP4RfUtltB

Siliconen borstimplantaten - veilig of niet?

Zoals je in bovenstaande tijdlijn kunt zien, tonen steeds meer onderzoeken aan dat er een (mogelijk) verband is tussen siliconen-implantaten en gezondheidsrisico’s. Zo is inmiddels aangetoond dat vrouwen met siliconen-borstprotheses een grotere kans hebben op een zeldzame vorm van lymfeklierkanker. Tussen 1990 en 2016 kregen 43 Nederlandse vrouwen deze vorm van kanker, van wie er 32 een borstimplantaat hadden. In totaal zijn er in Nederland ruim 200.000 vrouwen met een prothese. Het gaat dus om een beperkt aantal vrouwen.

Bij het grootste gedeelte van de vrouwen leveren siliconen-implantaten geen klachten op. Er is echter een groep vrouwen met siliconen-implantaten die wel klachten ervaren die gerelateerd lijken te zijn aan hun borstprotheses. Opvallend vaak zijn dit dezelfde soort klachten, zoals gewrichtsklachten en vermoeidheid. Artsen herkennen en erkennen deze klachten meestal niet als zijnde gerelateerd aan de borstprotheses. Hier zijn tenminste drie redenen voor aan te wijzen:

• Er is geen ziektebeeld-definitie vastgesteld die hoort bij klachten die samenhangen met siliconen-borstimplantaten. Wanneer patiënten zich melden met klachten wordt er niet snel gedacht aan de siliconen-borstimplantaten. Het is dan ook moeilijk om een significant verband te vinden in grote epidemiologische onderzoeken.
• Pas na meerdere jaren treden de klachten op. De link met siliconen-implantaten wordt dan vaak niet meer gelegd. De implantaten zitten er immers al 5 tot 10 jaar in, dus waarom zouden ze nu ineens tot klachten leiden?
• Ten slotte blijkt het heel moeilijk om aan te tonen wat de siliconendeeltjes voor gevolgen in het lichaam hebben. Daarbij speelt mee dat bijna iedereen wel een bepaalde hoeveelheid siliconen in zijn lichaam heeft, omdat de stof zo vaak wordt gebruikt.

Hoewel er nog steeds geen wetenschappelijk verband is gevonden tussen siliconen-borstimplantaten en gezondheidsklachten zoals vermoeidheid en gewrichtsklachten, lijkt er genoeg ‘circumstantial evidence’ te zijn: er zijn dusdanig veel vrouwen met klachten dat een verband moeilijk uit te sluiten is.

Overigens betekent dit niet dat siliconen-implantaten onveilig zijn. De conclusies in berichten van een aantal media dat dit wel het geval is, lijken dan ook voorbarig. Vooralsnog betreft het een kleine groep vrouwen, die anders reageert dan de grote meerderheid.

Omdat er klachten kunnen optreden, kan het echter wel verstandig zijn om na te denken over een alternatieve manier van het vergroten van je borsten.

Alternatieven: borstvergroting of borstreconstructie zonder siliconen

Er zijn diverse mogelijkheden om borsten te vergroten of te reconstrueren zonder gebruik te maken van siliconen-implantaten. Hieronder vind je een overzicht.

Borstvergroting met saline-implantaat

Het bekendste alternatief voor een borstvergroting met een siliconen-implantaat is een vergroting met een saline-implantaat. Deze implantaten zijn gevuld met een zoutwateroplossing. Wanneer ze scheuren dan wordt de zoutwateroplossing probleemloos opgenomen door het lichaam. Dit is een groot voordeel van saline-implantaten, ten opzichte van siliconen-implantaten.

Het grootste nadeel van saline-implantaten is het eindresultaat. De saline-implantaten zijn ronder en zijn duidelijker voelbaar dan siliconen-implantaten. De meeste vrouwen en plastisch chirurgen vinden een borstvergroting met saline-implantaten minder natuurlijk en mooi ogen en voelen dan een vergroting met siliconen-implantaten.

Borstvergroting met eigen vet (lipofilling)

Het vergroten van lichaamsdelen met eigen vet wordt steeds populairder. Dit heeft alles te maken met vooruitgang in de techniek en steeds beter wordende resultaten. Bovendien is het voor veel vrouwen fijn om direct twee problemen in één klap te kunnen oplossen: ze worden verlost van ongewenst vet bij de buik of heupen en krijgen juist rondingen op die plekken waar ze wel gewenst zijn. Medisch gezien is het grote voordeel van een borstvergroting met eigen vet dat er geen lichaamsvreemde stof in je lichaam zal worden geplaatst (zoals bij implantaten). Het nadeel is dat de borsten met vet meestal maar een klein beetje kunnen worden vergroot. Bovendien is van te voren niet te voorspellen hoeveel van het ingespoten vet door het lichaam zal worden geresorbeerd en daardoor weer zal verdwijnen. Het resultaat kan daardoor tegenvallen.

Borstvergroting met hydrogel-implantaten (bijv. van Monobloc)

Een borstvergroting met een hydrogel-implantaat is een ander alternatief voor ‘siliconenborsten’. Een hydrogel-implantaat bestaat net als een saline-implantaat uit een wateroplossing. Bij het hydrogel-implantaat is de oplossing echter tot een gel gemaakt met behulp van een verdikkingsmiddel. Deze implantaten lijken daarom erg op siliconen-implantaten, maar met het grote voordeel dat het vulmiddel biologisch afbreekbaar is en geen allergische klachten geeft.

Door de gel-achtige substantie benaderd een borstvergroting met een hydrogel-implantaat de ‘look-and-feel’ van een borstvergroting met siliconen-implantaten. Bovendien blijft er een kleiner litteken achter na een vergroting met een hydrogel-implantaat en is de kans op kapselcontractie (het ongewenst samentrekken van weefsel rond het implantaat) vele malen kleiner (5% bij siliconen en 0,8% bij hydrogelimplantaten van het merk Monobloc).

Als grootste nadeel van deze implantaten wordt genoemd dat de kans op een spontane ruptuur (scheuring van het implantaat) groter is dan bij siliconen-implantaten. De problemen bij een ruptuur zijn echter klein, omdat de inhoud biologisch afbreekbaar is. Bovendien kan een prothese onder lokale narcose binnen 20 minuten worden vervangen.

Bekijk ook: Grotere borsten zonder operatie

Tarieven voor een borstvergroting

De meeste alternatieve behandelingen om borsten te vergroten zijn duurder dan een borstvergroting met siliconen-implantaten. Doordat er steeds meer klinieken zijn die alternatieve behandelingen aanbieden, zakken de prijzen van deze behandelingen wel geleidelijk.

Hieronder vind je een overzicht van de actuele prijzen voor de diverse methodes om borsten te vergroten.

Bekijk alle prijzen

Samenvatting

De laatste jaren is er door veel verschillende partijen onderzoek gedaan naar de veiligheid van borstimplantaten. Vooral siliconen-borstimplantaten worden momenteel onderzocht.

In 2018 is vastgesteld dat vrouwen met siliconen-borstimplantaten een grotere kans hebben op het ontwikkelen van lymfeklierkanker. De onderzoekers melden dat er bij vrouwen met siliconen-borstimplantaten een kans is van 1 op 35.000 om het zeldzame type ALCL-kanker (anaplastic large cell lymphoma) te krijgen.

Daarnaast wordt het steeds duidelijker dat er een kleine groep vrouwen is die klachten ondervindt van siliconen-borstimplantaten. De klachten die het meest worden gerapporteerd zijn vermoeidheid, gewrichtsklachten en ontstekingen. Volgens een gezamenlijk onderzoek van de Nederlandse Vereniging van Internisten en de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie, uitgevoerd aan het VUmc, krijgen vooral vrouwen met allergie last van klachten. Bij vrouwen met siliconen-implantaten namen in 69% van de gevallen de klachten af wanneer de siliconen-borstprotheses werden verwijderd. De onderzoekers denken dat de gevoeligheid voor siliconen waarschijnlijk genetisch bepaald is, en dus slechts bij een deel van de vrouwen tot problemen leidt.

Doordat siliconen-borstimplantaten kunnen leiden tot klachten kan het verstandig zijn om een alternatieve behandeling te ondergaan, zoals een borstvergroting met eigen vet of een vergroting met een zogenoemd hydrogel-implantaat. Dit laatste implantaat bevat een zoutwater-oplossing dat met een verdikkingsmiddel tot een gel is gemaakt. Het benaderd hierdoor de ‘look-and-feel’ van siliconen-implantaten. Het voordeel van dit implantaat is dat het een biologisch-afbreekbare vulling heeft, en minder vaak leidt tot klachten.

In opdracht van de inspectie doet het RIVM momenteel onderzoek naar klachten die vrouwen melden. Met het onderzoek wil het RIVM een duidelijk beeld krijgen van de verschillende soorten klachten die vrouwen met siliconen-borstimplantaten hebben.

Tot slot

Overweeg je een borstvergroting? Of gaat één van je borsten gereconstrueerd worden? Er zijn meerdere mogelijkheden om je borsten te vergroten of reconstrueren. Laat je daarom goed voorlichten en kies voor de methode waar je je het fijnst bij voelt.

Heb je al siliconen-implantaten en vermoed je dat je er klachten van ondervindt? Dan kun je overwegen om je borstimplantaten te laten verwijderen. Hier lees je meer over deze ingreep en de kosten.