Vaginisme behandelen met Botox: oplossing bij te nauwe vagina?

Wanneer vrijen pijn doet en je het gevoel hebt dat penetratie onmogelijk is, is de kans groot dat je vaginisme hebt. Een serieus, vervelend probleem waar in veel gevallen weinig aan te doen is. Of toch wel? Het behandelen van vaginisme met botox-injecties is de laatste jaren in opkomst en wordt gezien als één van de beste oplossingen voor vaginisme.

Wat vaginale botox precies is en hoe het werkt, lees je in dit artikel.

Wat is vaginisme?

Vaginisme maakt het voor vrouwen (nagenoeg) onmogelijk om geslachtsgemeenschap te hebben. Bij vaginisme zijn de bekkenbodemspieren zo erg aangespannen dat penetratie heel erg pijnlijk of zelfs onmogelijk is. Dit aanspannen kan bewust gebeuren, maar ook onbewust.

Niet alleen is vrijen pijnlijk voor een vrouw met vaginisme; ook het inbrengen van een tampon kan bijvoorbeeld een hele opgave zijn. Áls het al lukt.

Waar komt vaginisme vandaan?

In Nederland zijn zo’n 150.000 vrouwen gediagnosticeerd met vaginisme. Maar de ene vorm van vaginisme is de andere niet. We maken onderscheid tussen zogenoemd primair en secundair vaginisme.

Primair vaginisme

Vrouwen met primair vaginisme hebben altijd al last gehad van vaginisme. Bij deze vrouwen heeft geslachtsgemeenschap nog nooit (goed) kunnen plaatsvinden, ook al wil een vrouw wel graag. Oorzaken kunnen zijn:

• Onzekerheid of angst.
• Seksueel misbruik.
• Te weinig kennis van het eigen lichaam of seks.

Secundair vaginisme

We spreken van secundair vaginisme als de klachten later ontstaan, nadat penetratie voorheen wél mogelijk was. Oorzaken kunnen zijn:

• Onzekerheid of angst.
• Vervelende seksuele ervaringen uit het verleden.
• (Aanhoudende) pijn tijdens de seks.
• Een schimmelinfectie.
• De overgang.
• Een trauma of operatie in het gebied van het bekken.
• Te veel spanning.
• Relationele problemen.

Psychisch of fysiek?

In de meeste gevallen is vaginisme iets psychisch. Een vrouw met vaginismeklachten spant haar bekkenbodemspieren (onbewust) te sterk aan, waardoor penetratie onmogelijk is. Dit is meestal het gevolg van onzekerheid, angst of vervelende seksuele ervaringen. In sommige gevallen komt vaginisme voort uit een fysiek probleem, zoals een niet-soepel maagdenvlies.

Vaginisme behandelen

Stap je met je vaginisme naar de dokter? Dan is dat vaak al een hele stap. Een arts kan uitsluiten of vaginisme wordt veroorzaakt door iets fysieks of dat de oorzaak psychisch is. In het geval van het laatste kan een huisarts je doorverwijzen naar een seksuoloog.

Soms kan alleen praten over het probleem al een oplossing bieden. Ook kan een arts of seksuoloog je adviseren ontspannings- of bekkenbodemoefeningen te doen. Daarnaast wordt vaak begonnen met penetratietraining en/of kegeloefeningen.

Werken gesprekken met een seksuoloog, je partner en eventuele ontspannings- en bekkenbodemoefeningen niet? Botox-injecties in de vagina kunnen wel eens de oplossing zijn.

Vaginale botox tegen vaginisme

Botox is in staat om heel gericht spieren te verlammen, zo ook de bekkenbodemspieren. Door botox in de bekkenbodemspieren te injecteren, zullen deze tijdelijk volledig ontspannen, waardoor geslachtsgemeenschap weer mogelijk of minder pijnlijk wordt.

Vaginale botox: voor wie?

In veel gevallen zal een cosmetisch arts vóórdat hij overgaat tot het injecteren van botox een onderzoek (laten) uitvoeren. Dit onderzoek is bedoeld om de oorzaak van vaginisme vast te stellen.

Ervaringen hebben uitgewezen dat niet alle vrouwen met vaginisme in aanmerking komen voor een botoxbehandeling. Zo is een botoxinjectie nagenoeg zinloos als de vagina extreem nauw is. Ook is het slagingspercentage iets kleiner wanneer je lijdt aan primair vaginisme.

De beste resultaten worden geboekt bij vrouwen met secundair vaginisme. Een arts en/of gynaecoloog kan het beste beoordelen of vaginale botox in jouw geval een optie is.

De behandeling

Tijdens een informatief eerste consult kun je het behandelplan in detail bespreken met de behandelend arts.

De vaginale botoxbehandeling gebeurt meestal onder gehele verdoving, maar kan ook onder plaatselijke verdoving worden uitgevoerd. Wanneer de verdoving werkt, worden er injecties aangebracht in de bekkenbodemspieren.

Soms zal de behandelaar je vragen om je dilatoren mee te nemen naar de kliniek of het ziekenhuis. Deze dilatoren zullen na de botoxbehandeling in de vagina worden ingebracht, terwijl je nog onder verdoving bent. Soms zal worden aangeraden om de dilator 1 hele dag tot 36 uur te laten zitten. Je mag deze dan wel verwijderen voor toiletbezoek.

Lang niet elke kliniek werkt met dilatoren. Bij veel klinieken bestaat de behandeling enkel uit de botox-injecties.

Na de behandeling kun je vaak snel weer naar huis. Wanneer de verdoving is uitgewerkt, kun je nog enkele dagen pijnklachten hebben bij het plassen of lopen.

Het resultaat

Vaginale botox is de eerste behandeling die (tijdelijk) een einde kan maken aan vaginisme doordat de bekkenbodemspieren worden ontspannen door het stofje botulinetoxine A. Het ontspannende effect is binnen drie dagen merkbaar en zal maximaal zes maanden aanhouden.

Er zijn een paar kleine onderzoeken gedaan naar het resultaat van deze behandeling. Over het algemeen zijn de resultaten in deze onderzoeken goed.

In dit onderzoek stelt een arts dat van de bij hem behandelde 23 vrouwen er 18 (78%) na de behandeling op een tevreden manier seks konden hebben. Vier vrouwen (17%) hadden milde pijn tijdens het vrijen en een vrouw kon geen seks hebben door de impotentie van haar man. De gevolgde groep vrouwen in dit onderzoek bestond zowel uit vrouwen met primair vaginisme als met secundair vaginisme.

Hou er rekening mee dat de behandeling soms herhaald zal moeten worden voor een blijvend effect. Na zes maanden is het mogelijk om de behandeling te herhalen. In een aantal gevallen is herhaling niet nodig, omdat de vaginismeklachten vanzelf verdwijnen na prettige seksuele ervaringen te hebben gehad dankzij de effecten van de behandeling.

Klinieken, kosten en vergoedingen in Nederland

De behandeling is nog vrij nieuw en wordt maar op een enkele plaats in Nederland aangeboden. Een botoxbehandeling bij vaginisme valt niet onder de verzekerde zorg en wordt dus niet vergoed door je zorgverzekeraar. Dat betekent dat je zelf voor de ingreep zult moeten betalen.

Tot slot

Vaginisme is een vervelende aandoening waarbij penetratie extreem pijnlijk of onmogelijk is. De oorzaken van vaginisme zijn veelal psychisch. Zo liggen angst, onzekerheid of vervelende seksuele ervaringen vaak ten grondslag aan vaginisme, maar dit is lang niet altijd zo.

Tot voor kort kon vaginisme alleen worden behandeld door gesprekken en therapie met een seksuoloog of bekkenbodemspecialist. Door te praten over het probleem en bekkenoefeningen te doen, zou vaginisme kunnen afnemen of verdwijnen.

De laatste jaren is vaginale botox in opkomst. Deze botoxbehandeling voor de vagina zorgt ervoor dat de bekkenbodemspieren (tijdelijk) volledig ontspannen, waardoor geslachtsgemeenschap weer mogelijk of prettig is. Het effect van vaginale botox houdt vrijwel altijd zeker zes maanden aan en vaak (veel) langer.

Heb jij deze behandeling ondergaan? Of heb je tips? Help andere vrouwen door je ervaringen hieronder (anoniem) te delen.