Helft Nederlanders heeft overgewicht: stijging aantal maagverkleiningen

De helft van alle 20-plussers in Nederland heeft overgewicht. Dat blijkt uit de laatste cijfers uit de Gezondheidsenquête en Leefstijlmonitor van het CBS en het RIVM. Het grootste gedeelte van deze groep, 36%, heeft licht overgewicht. Zo’n 14% van de Nederlanders kampt met obesitas en 1% met morbide obesitas (ziekelijk overgewicht). Steeds meer Nederlanders komen in aanmerking voor een maagverkleining.

Al sinds 1981 worden door het CBS en het RIVM jaarlijks de lengte en het gewicht van Nederlanders uitgevraagd via een enquête. Met deze twee waardes kan de Body Mass Index worden berekend, oftewel de verhouding tussen het gewicht en de lengte.

De Body Mass Index wordt berekend door het gewicht in kilogram te delen door het kwadraat van de lengte in meters. De BMI is een veelgebruikte index voor het bepalen van obesitas. We spreken van overgewicht zodra de BMI hoger is dan 25, dit is in Nederland voor de helft van de bevolking het geval. 36% van de 20-plussers in Nederland heeft een BMI tussen de 25 en 30, oftewel licht overgewicht.

Van obesitas, oftewel ernstig overgewicht, is sprake bij een BMI van 30 of hoger. Obesitas wordt onderverdeeld in drie klassen:

• Klasse 1: BMI 30 tot 35 - 11% van de Nederlanders ouder dan 20 (~1.100.000 mensen)
• Klasse 2: BMI 35 tot 40 - 2,3% van de Nederlanders ouder dan 20 (~230.000 mensen)
• Klasse 3: BMI hoger dan 40 - 1% van de Nederlanders ouder dan 20 (~100.000 mensen)

Bij het begin van het meten in de jaren 80 had slechts 0,9% van de Nederlanders klasse 2 of 3 obesitas. Inmiddels is dit opgelopen tot 3,3%. Vooral vrouwen hebben vaak ernstig overgewicht, 15,7% van de 20-plus vrouwen heeft obesitas tegen 12,7% van de 20-plus mannen.

Steeds meer maagverkleiningen

Mensen met obesitas klasse 2 of 3 kunnen in Nederland in aanmerking komen voor een maagverkleining. Uit gegevens van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) blijkt dat de maagverkleining steeds vaker uitgevoerd wordt. In 2008 werd deze ingreep bij 340 mensen uitgevoerd, in 2015 ondergingen 7546 mensen een maagverkleining. Naar schatting zullen er in 2018 in Nederland ruim 10.000 maagverkleiningen worden uitgevoerd. Ruim 30x zoveel als 10 jaar geleden dus.

Niet iedereen met obesitas klasse 2 of 3 komt in aanmerking voor een maagverkleining. Zo moeten mensen om in aanmerking te komen gedurende 5 jaar een BMI hebben die hoger is dan 40 (klasse 3 obesitas). Ook mensen met een BMI van 35 tot 40 (klasse 2 obesitas) kunnen in aanmerking komen voor een maagverkleining, maar zij moeten dan wel een aandoening hebben die het gevolg is van het overgewicht, zoals diabetes, slaapapneu, een hoge bloeddruk of ernstige gewrichtsklachten. Daarnaast geldt voor alle mensen dat zij voldoende gemotiveerd moeten zijn om hun gedrag en dieet te veranderen.