Bijgewerkt: | Publicatie:
B. Holwerda (Redactie) | Opmerkelijk, technologie

Snapchat dysmorfie: grotere vraag naar plastische chirurgie door filters

Steeds meer cliënten nemen bewerkte foto’s mee naar de plastisch chirurg, omdat ze op hun met Snapchat-filters bewerkte selfies willen lijken. Dit melden plastisch chirurgen in een recent verslag in het medische vakblad Journal of the American Medical Association Facial Plastic Surgery (JAMA Facial Plastic Surgery).

Sociale media-apps maken het mogelijk om in een handomdraai selfies aan te passen met behulp van zogenaamde filters. Snapchat, een van de bekendste social media apps voor jongeren, biedt bijvoorbeeld meer dan 20 filters waarmee de foto’s kunnen worden bewerkt. Met deze filters kan het gezicht onnatuurlijk strak worden getrokken en ogen, wimpers en lippen worden vergroot. Hiermee ontstaat een onrealistisch beeld en vaak onhaalbaar schoonheidsideaal.

Snapchat filter kan zorgen voor ingebeelde lelijkehid
Een voorbeeld van een Snapchat filter, zoals geadverteerd in de App Store. Naast dit soort onrealistische filters, zijn er ook filters die het gezicht aantrekkelijker maken.

Met de opkomst van filters in gratis apps is een beeldbewerkings-technologie die eerder alleen gebruikt werd door professionals om covers en advertenties er zo goed mogelijk uit te laten zien, nu voor iedereen beschikbaar. Hierdoor komen jonge mensen niet meer met foto’s van beroemdheden naar de plastisch chirurg toe, maar met hun eigen bewerkte selfies als voorbeeld van hoe ze er graag uit willen zien. Dit is ‘een alarmerende trend’, zo schrijven de artsen in het artikel in de Journal of the American Medical Association's Facial Plastic Surgery.

Negatief zelfbeeld door filters

Plastisch chirurgen maken zich vooral zorgen over het negatieve effect dat filters kunnen hebben op het zelfvertrouwen van mensen. Het gebruik van filters zou kunnen zorgen voor een toename van het aantal patiënten met Body Dysmorphic Disorder, oftewel BDD. In het Nederlands wordt BDD ook wel ingebeelde lelijkheid genoemd. Bij deze aandoening zijn mensen obsessief met hun uiterlijk bezig. Het veelvuldig gebruik van filters zou kunnen leiden tot een nieuwe vorm van ingebeelde lelijkheid die de artsen Snapchat dysmorfie noemen.

Ingebeelde lelijkheid is meer dan onzekerheid of een gebrek aan zelfvertrouwen, zo zeggen de artsen. Het is een serieuze aandoening die een grote invloed heeft op het dagelijkse functioneren van patiënten. In Nederland zouden zo’n 150.000-200.000 mensen lijden aan deze dwangstoornis.

Ingebeelde lelijkheid kan het beste behandeld worden met cognitieve gedragstherapie. Uit onderzoek blijkt dat het ondergaan van plastische chirurgie geen goede behandeling is bij ingebeelde lelijkheid. Een cosmetische ingreep zorgt niet, of slechts korte tijd voor tevredenheid bij patiënten met ingebeelde lelijkheid.

Artsen moeten gevolgen van gebruik van social media begrijpen

Volgens de onderzoekers is het belangrijk dat artsen beter de effecten van het gebruik van sociale media en filters op het zelfbeeld en zelfvertrouwen van jonge cliënten begrijpen. Zo kunnen ze patiënten en hun ouders beter helpen.

Bron: Selfies—Living in the Era of Filtered Photographs